Belgisch fluweel neemt het Hortamuseum over

Events 12-09
(Foto: Thomas Lancz)
(Foto: Thomas Lancz)

Van 13 september 2024 tot 30 juni 2025 nodigt het Hortamuseum vijf ontwerpers uit om de muren van het huis met fluweel vorm te geven. Na het succes van de tentoonstelling ‘Het Terugduwen van de muren’ in 2022 is het nu de beurt aan fluweel om op de muren van het beroemde huis in de kijker te worden gezet.

(Foto: Thomas Lancz)
(Foto: Thomas Lancz)

De in 2019 gestarte reeks rond de thema's ornament, patroon en decoratie eindigt dit jaar met een nieuwe vierdelige uitnodiging gericht aan Louisa Carmona, Flore & Pauline Fockedey, Elise Peroi en Marc Van Hoe. 

Textiel als de bron van alle architectuur

Elke kunstenaar maakt een nieuwe ongeziene creatie die haar plaats in een kamer in het huis krijgt. Textiel wordt het belangrijkste materiaal van deze tentoonstelling. Een keuze die Horta's uitgesproken smaak voor stof weerspiegelt, voornamelijk zijde die hij in tal van zijn ontworpen huizen gebruikte. Bovendien is het een zeer architecturale keuze: de grote 19e-eeuwse theoreticus zag textiel als de bron van alle architectuur, als de gietvorm waaruit ornamenten ontstaan. 

In deze nieuwe ervaring staat fluweel centraal. Een textiel dat vaak wordt gebruikt voor meubels, vooral door Horta, maar dat hier zal worden heruitgevonden en gebruikt voor andere doeleinden.

Driedelige samenwerking Hortamuseum

Dankzij de nauwe banden tussen het Hortamuseum en tal van kwaliteitsvolle vaklieden vernieuwt het Hortamuseum deze driedelige samenwerking tussen ontwerpers, know-how en een locatie. Zoals elke nieuwe editie biedt ook deze tentoonstelling een drievoudige ontmoeting.

Dit jaar werden de Weverij Van Neder (Kortrijk, BE) en Florence en Martine Moulis, fluweelsnijdsters uit Arles (FR) uitgekozen om de creaties van de gastkunstenaars tot leven te brengen. 

  • FLORENCE EN MARTINE MOULIS 

Met een scherp lemmet snijden de fluweelsnijdsters Florence en Martine Moulis de lussen van een lint met de hand door om het te doen glanzen. 

  • WEVERIJ VAN NEDER 

De Belgische weverij Van Neder vervaardigt fluweel dat wordt gekruld en gesneden op machines. Dit gebeurt met het principe van de zogenaamde Jacquard-techniek, maar dan geautomatiseerd.

Verschillende vertrekken, zoals het boudoir, de breakfastroom, de keuken en het familiesalon worden aangekleed om bezoekers in een suggestieve omgeving kennis te laten maken met de wereld van de gastkunstenaars en -vaklieden.

  • DE KEUKEN 

Louisa Carmona, Onder het huis, de keuken, 2024 

Linnen en katoen, ongesneden roedenfluweel, Jacquard geweven 

Mechanisch weefwerk door Weverij Van Neder 

Louisa neemt de keuken en de wasruimte over, ruimten die zijn verborgen en voorbehouden voor huishoudelijke taken. De ontwerpster liet zich inspireren door de dubbele rondgang in het huis om volume te geven aan de stof, waarbij ze speelde met wat zichtbaar is en wat opzettelijk verborgen blijft. Het fluweel, dat is verwerkt in alledaagse voorwerpen zoals kratten, voorraadpotten en fessen, geeft vorm aan de gebaren en het werk dat deze plekken al zo lang bezielen.

  • LA BREAKFAST ROOM 

Flore et Pauline Fockedey, Care cover, 2024 

Viscose, wol en polyester, dubbel hoogte roeden fluweel, Jacquard geweven 

Co-creatie en realisatie van de textielbekleding: Susanne Alexandra Fischer 

Mechanisch weefwerk door Weverij Van Neder 

Het interieur is niet alleen de bijzondere wereld van het individu, het is ook zijn bescherming. De bourgeoisie heeft een uitgesproken voorkeur voor fluweel en pluche, waarop elke aanraking zichtbaar blijft. Walter Benjamins analyse van het bourgeois interieur in de negentiende eeuw lijkt in veel opzichten op de interieurs die Victor Horta voor zijn eigen woning ontwierp. Onze bedoeling is om deze fantasmagorie te versterken door de ontbijtkamer om te toveren tot een fluwelen etui. Op die manier stelt het voor de gelegenheid verbeelde fluweel de ambivalentie in vraag van het Hortahuis dat werd omgevormd tot een museum, een privéruimte die voor het grote publiek werd toegankelijk gemaakt.

  • HET BOUDOIR 

Elise Peroi, De rand, 2024 

Zilver, hout, beschilderd en gesneden fluweel bewerkt Duchesse satijn, flora Fluweelsnijden door Florence en Martine Moulis 

De rand, een vorm van marionettentheater, is een eerbetoon aan bloemen, geïnspireerd op de veranderende samenstelling van de tuin van het Hortahuis. Het werk wordt tentoongesteld in het boudoir van de voormalige vrouw des huizes en weerspiegelt de zeer theatrale architectuur van de ingang van deze ruimte. De gordijnen van dit kleine theater zijn geschilderd op Duchesse stof en vervolgens met de hand afgesneden om het fluweel op bepaalde delen te onthullen. De marionetten, gemaakt van zilver, zijn vervaardigd volgens de verlorenwasmethode. 

In samenwerking met Florence en Martine Moulis, fluweelsnijders (Arles, FR).

  • HET FAMILIESALON

Marc Van Hoe, The Ambassadors 1533 Reframed, 2024 

Gordijnen : linnen en katoen, gesneden roedenfluweel, Jacquard geweven 

Tafelkleden en panelen : viscose, gesneden roedenfluweel, Jacquard geweven 

Mechanisch weefwerk door Weverij Van Neder 

Onze geschiedenis zien als vitale kracht van vernieuwende interpretatie De inbreng van Marc Van Hoe voor deze tentoonstelling bestaat uit een esthetisch experiment die onze geschiedenis refecteert als een kijk op de Europese handelsgeschiedenis, koop- en pronkwaar met fluweel als aaibare glans en materialisatie van tijd en geschiedenis. De wandbespanning en de tafeldoeken zijn fluweel geproduceerd in linnen en natuurlijke kunstzijde en gebaseerd op een erfenis uit het verleden: zie The Ambassadors van Holbein uit 1533 en The Somerset House Conference uit 1604 van Jan de Critz. Van Hoe toont in deze expo roedenfluweel, een unieke techniek als erfenis en vooral als vitaal element van vernieuwende interpretatie zoals het in de 16de eeuw was.