Bunk Utrecht is gevestigd in de Westerkerk aan de Catherijnekade, een voormalige gereformeerde kerk uit 1891. De Westerkerk is een gemeentelijk monument, het door Georg Heinrich Quellhorst gebouwde orgel in de kerk (uit 1813 en afkomstig uit de Sint-Plechelmusbasiliek in Oldenzaal) is een rijksmonument.
Bunk Amsterdam bevindt zich in de Sint-Ritakerk aan het Hagedoornplein in Amsterdam Noord, gebouwd in 1921-’22 naar ontwerp van architect Alexander Kropholler en een rijksmonument. De kerk was in de jaren 90 al getransformeerd tot kantoor van filmmaatschappij Universal Studios.
Burning Man
Geestelijk vader en initiatiefnemer van Bunk is Robin Hagedoorn, die ook het concept bedacht en eindverantwoordelijk was voor het interieurontwerp. Dat op een bijzondere manier en in co-creatie tot stand is gekomen: “Het basisontwerp is gemaakt door onze general manager, interieurarchitect Rob Salemans (in Utrecht) en mezelf”, vertelt Hagedoorn, “daarnaast hebben we samengewerkt met verschillende (interieur)architecten, die elk een deel van het ontwerp van de gemeenschappelijke ruimtes voor hun rekening hebben genomen. Elke vestiging had een eigen ontwerpteam, bij Bunk Utrecht is ook een architect betrokken geweest. Maar het key management hebben we zelf gedaan, en ook de kamers hebben we volledig zelf ontworpen.” Hagedoorn verbouwde eerder al twee monumentale kerken tot woonhuis en die ervaring kwam goed van pas. “Een kerktransformatie is een ingewikkeld traject, bijvoorbeeld wat betreft vergunningen. Ook de functionele kant – zoals de installatietechniek en het creëren van hotelkamers in een monumentaal gebouw – is enorm complex, maar uiteindelijk is dat goed gelukt.”
Bron van inspiratie voor het Bunk-concept was onder meer Burning Man – het festival dat jaarlijks wordt gehouden in de woestijn van Nevada, Verenigde Staten. “Hier komen zo’n 80.000 mensen bij elkaar in een zelfgebouwde stad, die alles zelf regelen en organiseren”, zegt Hagedoorn. “Ze creëren er een wereld zonder geld en leven volgens bepaalde teamprincipes, en die komen ook terug in het concept van Bunk. Een daarvan is ‘leave no trace’ – je neemt altijd je vuilnis en andere dingen mee terug. In Bunk hebben we geen vuilnisbakken op de kamers, maar plekken waar je afval kunt scheiden. Een ander principe is ‘radical self expression’ – je mag jezelf zijn en het maakt niet uit hoe je eruit ziet, waar je vandaan komt of hoe oud je bent. De medewerkers van Bunk hebben geen bedrijfskleding maar mogen hun eigen kleren dragen. Het gaat ook om geven zonder verwachtingen, niet alles hoeft wat te kosten. Er zit natuurlijk een gezonde business case achter Bunk, anders kun je dit soort dingen niet doen. Maar het gaat niet alleen maar om zoveel mogelijk geld verdienen, de prijzen zijn bewust toegankelijk gehouden.”
Kerkbanken
Bij de verbouwing van de Westerkerk is getracht de ‘kerk-beleving’ zoveel mogelijk te behouden. Karakteristieke elementen als de galerij, de hoge gekleurde ramen en het monumentale orgel hebben een centrale plek in die beleving. In het midden van de kerkzaal is een reusachtig ‘blok’ gebouwd met daarin een bar, de keuken en hotelkamers. Uit duurzaamheidsoogpunt zijn zoveel mogelijk materialen hergebruikt: het blok is bijvoorbeeld afgewerkt met hout van de voormalige kerkbanken, die op ingenieuze wijze zijn aangebracht. “En dat is hele puzzel geweest”, weet Hagedoorn. Tegenover het blok is het restaurant, waar iedereen bij elkaar aanschuift aan lange tafels. Op de galerij zijn een tweede bar en flexwerkplekken voor zzp’ers en studenten gecreëerd. Een glazen lift voert langs het orgel omhoog tot in de nok van de kerk, vier verdiepingen hoog.
Bunk slaat een brug tussen hotels en hostels, door comfortabele maar betaalbare kamers (alle met eigen badkamer) te combineren met slim ontworpen ‘pods’ – open compartimenten met een bed die door middel van een geluids- en lichtwerend gordijn kunnen worden afgesloten. “Als een slaapzaal met stapelbedden, maar met meer privacy en een beter bed”, stelt Hagedoorn. “We noemen het dan ook een ‘premium hostel’. In onder meer Japan bestaat dit soort hotels al langer, maar wij doen het op de Europese manier. De pods zijn hier een stuk ruimer en je kunt rechtop in je bed zitten, in Japan zijn het echt coconnetjes.” Voor de bovenste pods moet je een klein laddertjes beklimmen, eronder zijn lockers die je met een pasje opent; voor grotere bagagestukken als rugzakken zijn er aparte lockers. De kleur van de verlichting in de pods kun je zelf regelen. Hagedoorn: “In de gangen langs de pods hebben we het wat donkerder gemaakt, zodat mensen als vanzelf stiller worden. Iedereen houdt ook rekening met elkaar en er is veel sociale controle, zodat er een grote rust heerst in deze ruimtes.” Er zijn een- en tweepersoonspods, per zes pods is er een badkamer.
Bergdorp
Bunk Utrecht heeft 45 kamers en 60 pods, de pods zijn gemaakt in de voormalige kosterswoning. Bunk Amsterdam is een stuk groter: hier zijn 106 hotelkamers en 52 pods – de laatste in de voormalige openbare bibliotheek die hier naast Universal was gevestigd. Het restaurant in Amsterdam is echter kleiner dan in Utrecht, maar heeft wel weer een groot terras. “Bij de eerdere transformatie van de Sint-Ritakerk tot kantoor zijn er op nogal brute manier bouwkundige vloeren, installaties, systeemplafonds en voorzetwanden in het monument geramd en er is veel kapot gemaakt”, aldus Hagedoorn. “We hebben alleen de bouwkundige vloeren hergebruikt, verder hebben we zoveel mogelijk het monument weer zichtbaar gemaakt en zichtlijnen hersteld. Alle voorzetwanden en systeemplafonds zijn verwijderd, en je ziet nu weer de prachtige kap van de kerk.”
Onder de kap zijn de meeste kamers van Bunk Amsterdam, niet in één groot blok, maar in verschillende kleinere witte blokken, die als in een bergdorp in de kerkzaal ‘hangen.’ De zaal krijgt volop daglicht dankzij de grote dakvensters die in de jaren 90 zijn gemaakt, “Daar waren we heel blij mee”, zegt Petra Donkers, general manager van Bunk Amsterdam, “want die hadden we nu waarschijnlijk niet mogen maken.” Net als in Utrecht zijn er verschillende soorten kamers, de meeste voor twee, maar ook een paar voor drie personen. Donkers: “Aanvankelijk hadden we een standaardindeling voor de kamers bedacht, maar sommige vielen groter of kleiner uit. In totaal zijn er nu zo’n tien verschillende types; dat wisten we nog niet toen we begonnen, en ook de pods zijn pas later bedacht.” Hier en daar bleek ruimte te zijn voor nog een kamer, toegankelijk via extra trappen. “We hadden het helemaal dicht kunnen bouwen en nog meer kamers kunnen maken, maar dan had je niet dit ‘wow-effect’ gehad.”
Artist in residence
Dat wow-effect is er zonder meer in Bunk Amsterdam, net als in Utrecht trouwens. “Het is heel leuk om te zien hoe mensen zich verwonderen als ze voor de eerste keer binnenkomen”, zegt Hagedoorn. “Ook verwondering is een van de kernwaardes van het concept, net als op Burning Man. Dat komt op veel verschillende manieren terug in Bunk, in grootse, maar ook in hele kleine dingen. De filosofie is ook om mensen te laten dwalen door het gebouw en ze op onderzoek uit te laten gaan. Er is wel bewegwijzering, maar we proberen mensen bewust even ‘verkeerd’ te laten lopen. Dan hebben ze steeds weer een ander zicht op het monument en zien ze weer andere kunstwerken.”
Nog een belangrijke kernwaarde van Bunk is verbinding – niet alleen die tussen de hotelgasten, maar ook met de buurt. Buurtbewoners zijn niet alleen heel de dag welkom in de restaurants, Bunk organiseert ook gratis toegankelijke culturele activiteiten – zoals muzikale optredens, exposities, filmavonden en lezingen. Hagedoorn: “We willen met Bunk niet alleen een hotel, maar ook een huis voor de buurt zijn, en cultuur is een van de middelen waarmee we die verbinding kunnen realiseren.” In Amsterdam was daarvoor meer ruimte, en hier is ook een ‘artist in residence’-programma en een geluidsstudio waar dj’s muziek streamen. De studio bereik je via een trappenhuis van de begane grond naar het koor, waarvan een ‘secret staircase’ is gemaakt. Het koor is nu een bibliotheek, die historisch aandoet, maar geheel nieuw is gebouwd. In de boekenkasten zijn gekleurde verlichte platen aangebracht die doen denken aan glas in lood, maar gemaakt zijn van gerecyclede supermarkttassen. “Als je een bepaald boek uit de kast pakt beginnen er lichtjes te knipperen, ook onderdeel van de verwondering”, aldus Hagedoorn.
Rotterdam
Bunk won reeds de prijs voor ‘Best Hotel Concept’ bij de Entree Awards 2019 en werd genomineerd voor de Horecava Innovation Award 2020 in de categorie ‘Concepts, Interior & Design’. Het vorige zomer geopende Bunk Utrecht draaide al op volle toeren toen vanwege het coronavirus in maart de deuren moesten worden gesloten, Amsterdam zou pas die maand open gaan. Inmiddels zijn beide Bunks weer geopend. “De tussenliggende tijd hebben we in Amsterdam gebruikt om te zorgen dat alle details kloppen en de laatste dingen klaar zijn, en in Utrecht om alles technisch op orde te brengen.” De pods worden vanwege de gemeenschappelijke badkamers in principe nog niet verhuurd, mensen die al een pod hadden gereserveerd krijgen een gratis upgrade naar een kamer. Dat betekent minder capaciteit. “Maar er is ook minder vraag, omdat er nog maar weinig toeristen zijn”, zegt Hagedoorn. “Ik heb er echter alle vertrouwen in dat het weer gaat draaien, zeker als er weer venues open gaan en er meer reuring komt. We hebben dan in ieder geval een product dat betaalbaar is en eerder zal aantrekken dan luxe sterrenhotels.” Als alles straks weer goed loopt, zal in Rotterdam waarschijnlijk een derde vestiging worden ontwikkeld – in een kerk of een ander monumentaal gebouw. Hagedoorn: “Het concept leent zich er voor om in een monumentale omgeving uit te rollen en is ook in dat opzicht heel bijzonder – reden waarom we dit in Amsterdam ondanks de hotelstop toch voor elkaar hebben gekregen.”
www.bunkhotels.com/nl
(Tekst: Rutger van Oldenbeek – Fotografie: Wouter van der Sar)
Legenda
Opdrachtgever Bunk Hotels
Ontwerp onder eigen regie
Architect Utrecht OIII architecten
Ontwerp gemeenschappelijke ruimtes Joyce van Saane (Utrecht, Amsterdam), Simone Pullens (Amsterdam)
Ruimtelijk ontwerp Rob Salemans Raumkultur (Utrecht, Amsterdam)
Ontwerp overige Diverse kunstenaars en andere partijen
Architect OIII architecten (Utrecht)
Interieurbouw Utrecht Willemsen Interieurbouw & scheepsbetimmering
Interieurbouw Amsterdam Hoogendoorn Maritieme Betimmeringen en Interieurbouw
Losse meubelen diverse, deels tweedehands
Vinyl wandbekleding Vescom
Verlichting Artdelight International
Vloeren Veno Wood Flooring
Vloerbedekking trappenhuizen Klift Roest
Aannemers Bunk Hotels
- Bekijk ook
- http://www.bunkhotels.com/nl