Het Atelier is een van de gebouwen op de ‘Brainport Human Campus’ van Driessen Groep (voorheen Driessen HRM), dat hier behalve zijn hoofdkantoor verschillende andere bedrijven op het gebied van HRM (Human Resource Management) heeft. Driessen kocht het gebouw een aantal jaren geleden om strategische redenen, maar had er niet direct een bestemming voor. In 2018 werd besloten het pand te ontwikkelen tot bedrijfsverzamelgebouw, voor zowel Driessen zelf als externen in het domein van mens en werk. Hal2 werd gevaagd een ontwerpconcept te ontwikkelen; het bureau ontwierp eerder verschillende interieurs voor Driessen en heeft al jaren een goede band met het bedrijf.
Concept Ambachterij in Het Atelier
Het circa negen jaar opgeleverde en door Thomas Kemme Architecten ontworpen kantoor- en opleidingsgebouw was grotendeels vervaardigd van beton; bron van inspiratie destijds was het werk van de Japanse architect Tadao Ando. “De basis van het gebouw is prachtig, maar het was donker en had weinig karakter”, vertelt Bart Waasdorp van Hal2. “Het werd oneerbiedig ook wel ‘de bunker’ genoemd. Maar wij keken daar doorheen en zagen direct de kwaliteiten en mogelijkheden.”
Hal2 ontwikkelde een concept met als werktitel ‘De Ambachterij’, waarbij ambacht staat voor de maakindustrie, maar dan op het gebied van HRM. Waasdorp: “We wilden een uitnodigend gebouw creëren waarin verbinding en constructieve samenwerking centraal staan, en waarin mensen zich kunnen verenigen.” Andere belangrijke uitgangspunten waren flexibiliteit, transparantie en circulariteit. Daarbij moest de identiteit van zowel de locatie als Driessen worden vertaald naar het interieur, en waren onder meer een familiaire sfeer en Brabantse gezelligheid gewenst. De Ambachterij werd uiteindelijk Het Atelier, “Anders zou er te veel associatie met handwerk zijn”, stelt Waasdorp.
Voor de transformatie werkte Hal2 samen met een speciaal voor het project samengesteld team van jonge professionals, op het gebied van architectuur, interieur, publieke ruimte, product- en grafisch ontwerp. Waasdorp: “Ontwerpers met elk hun eigen expertise, wat mooi aansluit bij wat Driessen met Het Atelier wil: verbinding en samenwerking tussen verschillende partijen.” Hal2 was als projectcoördinator en curator/art director verantwoordelijk was voor het totaalconcept, en vormde tevens de schakel tussen de opdrachtgever, het ontwerpteam en de uitvoerende partijen. Tijdens brainstormsessies werd het ontwerp verder uitgewerkt en in overleg werden bepaalde onderdelen van het interieur toegewezen aan de verschillende ontwerpers. Die maakten bovendien veel zelf: “Er waren wel een aannemer en een installateur, maar veel is door de ontwerpers zelf gerealiseerd”, zegt Waasdorp, “ook vanwege het budget.” Om bij alle diversiteit eenheid te krijgen, stelde Hal2 een aantal richtlijnen op, bijvoorbeeld voor het materiaalgebruik. Zo is op veel plaatsen Pools grenen toegepast – voor onder meer kozijnen en meubelen – waarbij de ontwerpers wel konden kiezen uit een aantal beitskleuren. Het vele hout in het gebouw geeft een mooi contrast met het beton en zorgt voor een warme uitstraling.
Marktplein
Het gebouw werd tot op het casco gestript, de structuur bleef gehandhaafd. De voorgevel was reeds volledig van glas, op verschillende andere plekken werd de gevel opengebroken en eveneens van glas voorzien. Ook werden er nieuwe entrees aan de achter- en zijkant gemaakt. Hierdoor is er nu overal overvloedig daglicht en is bovendien de verbinding met de omgeving versterkt. Het gebouw kreeg een nieuw dak met zonnepanelen, de wanden werden geïsoleerd en er is vloerverwarming aangebracht; daardoor ging het van energielabel F naar A.
Een voormalige patio langs de oostgevel werd door architect Floor Frings (Mato Architecten) getransformeerd tot een nieuwe ruimte met atrium, die deels uit het gebouw steekt en nu een van de mooiste en lichtste plekken van Het Atelier is. Voor het nieuwe deel werd CLT (Cross Laminated Timber) gebruikt, ook voor de dragende constructie; dat is lichter dan baksteen of beton en laat zich gemakkelijker verwerken. Waasdorp: “Er is ook geen nieuw beton bijgekomen na de verbouwing.” Op de begane grond en boven rond het atrium zijn overleg-, flex- en loungeplekken, boven in het uitkragende deel staan tafels waar je beschut én met uitzicht kunt werken.
Het hart van Het Atelier wordt gevormd door een grote ruimte over de volle hoogte van het gebouw – het ‘marktplein’ – waar onder meer kan worden (samen)gewerkt, vergaderd, gegeten en ontspannen. Er is een door product designer Thomas van Rongen (V3RS) ontworpen koffiebar – ‘Jan & Koek’ – die wordt gerund door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt onder begeleiding van ORO, een klant van Driessen. De ruimte wordt gebruikt door iedereen op de campus en ook mensen van buitenaf zijn hier welkom. Alle meubelen – veelal speciaal ontworpen – zijn eenvoudig verplaatsbaar en de ruimte kan snel leeg worden gehaald. Er staat een verrijdbare tribune van staal en hout, met banken van hergebruikte plastic groentenkratten waarop kussens liggen. De tribune kan worden afgesloten met een groot gordijn, bijvoorbeeld voor presentaties.
Urban mining
Duurzaamheid, circulariteit en upcycling spelen een belangrijke rol in het interieur. “We hebben materialen van goede kwaliteit toegepast en die op hoogwaardige wijze verwerkt”, zeg Waasdorp. “Maar we hebben ook paardendekens gebruikt als akoestisch materiaal, in plaats van stoffen van dure merken.” Er zijn veel hergebruikte materialen toegepast, een deel van de materialen is afkomstig van urban mining: zo is hout gebruikt dat afkomstig is uit gesloopte woningen – draagbalken die werden geschaafd zodat ze niet van nieuw hout zijn te onderscheiden. De brandwering tussen het atrium en het marktplein is gemaakt van oude traptreden, en er zijn glazen deuren uit andere gebouwen geplaatst. Ook materialen uit het gebouw zelf zijn hergebruikt – zoals de deuren, die werden gelakt in donkergrijs. Veel van de stoelen in Het Atelier zijn refurbished en er staan tafels met bladen van hergebruikt hout, onder meer van een bowlingbaan. Sommige meubelen zijn het resultaat van upcycling: in het souterrain staat bijvoorbeeld een ‘vangrailbank’ en er zijn zit- en tafelelementen gemaakt van houten planken tussen bouwstempels, alle ontworpen door René Vullings (Studio Maatwerk).
De speciale verlichting is geheel nieuw. Hal2 ontwikkelde in samenwerking met Lichtmeesters een lichtplan dat zorgt voor een aangename, warme verlichting – een belangrijke bijdrage aan de prettige sfeer in Het Atelier. Dat doet ook het vele groen: overal in het gebouw staan en hangen, grote en kleine planten – ook allemaal nieuw, maar wel deels in terracotta potten uit andere panden.
Kijkvenster in Het Atelier
Op de begane grond en de verdieping zijn de 24/7 beschikbare kantoren – in diverse afmetingen en zowel open als gesloten. Sommige bedrijven huren gehele ruimten, andere alleen een werkplek. Op de begane grond zit bijvoorbeeld het Sociaal Innovatie Centrum Werkgeluk, een samenwerking tussen Driessen Groep en Fontys Hogeschool HRM en Psychologie, en op de eerste verdieping heeft Reijn – een bedrijf van Driessen – zijn kantoor. Hal2 richtte alle kantoren in in één stijl. De ruimtes zijn in principe instapklaar – met bureaus, kasten en een vergadertafel. Alle werkplekken zijn in hoogte verstelbaar en het meubilair voldoet aan alle normeringen; de overige meubelen zijn veelal modulair en gemakkelijk te verplaatsen. Op een aantal plekken staan voor de ramen grote open kasten met een soort ‘kijkvenster’, dat uitzicht op de campus geeft. Waar de openbare ruimte juist kleurrijk is, zijn hier veel grijstinten toegepast. Zo ligt er een grijze vloerbedekking (Desso Airmaster) – en hangen er grijze akoestische panelen. Daarnaast zijn voor de akoestiek houtwolcementplaten gebruikt.
Voor transparantie zijn de scheidingswanden tussen gangen en kantoren van glas; voor privacy zorgen de door grafisch ontwerper en illustrator Guy Verbeek (What a Guy) ontworpen privacyfolies op de ramen. Verbeek maakte ook wanddecoraties in een aantal gangen en vergaderruimtes – met dessins die zijn geïnspireerd op de identiteit van de omgeving en de geschiedenis van de Brabantse gildes. Hij ontwierp ook de speelse en kleurrijke bewegwijzering, deels in de vorm van ‘wegbordjes’ aan houten palen.
De overleg- en vergaderruimtes in het souterrain worden door alle huurders gebruikt. Ze hebben namen als De Tekenkamer, Het Lab, De Loods en De Fabriek en zijn alle op een andere manier ingericht. Bij de vergaderruimtes is een pantry: “Die ziet er eenvoudig uit, maar is wel efficiënt en compleet, en zeer gedetailleerd vormgegeven”, aldus Waasdorp.
Samenspel
Het Atelier ligt er mooi en uitnodigend uit en bovendien past het gebouw nu veel beter in omgeving en bij de andere gebouwen. Het hele terrein wordt trouwens opnieuw aangelegd, als een groot autovrij park met groen en water, en kan straks met recht een campus worden genoemd.
Voor Hal2 was Het Atelier een groot project en Waasdorp is zeer tevreden met het resultaat: “Alles is vrijwel precies zo geworden als we het oorspronkelijk hebben gepland.” En hoewel het bureau vaak samenwerkt met andere partijen, was het hier soms spannend: “Het waren vijf partijen met een sterke eigen mening, en we hadden veel discussies. Maar iedereen is enthousiast over hoe het is geworden en het was erg leuk om het samenspel van verschillende ontwerpers te stimuleren.” Veel lof heeft Waasdorp ten slotte ook voor de opdrachtgever: “Het project liep in coronatijd en we waren soms bang dat het stil zou vallen. Maar gelukkig heeft Driessen een goede lange-termijnvisie en ging het werk gewoon door. Bovendien waren alle ruimtes in Het Atelier al van te voren verhuurd.”
www.hal2.nl
www.humancampus.nl
(Tekst: Rutger van Oldenbeek – fotografie: Stijn Poelstra)
LEGENDA
Opdrachtgever DGH (Brainport Human Campus)
Interieurarchitect en projectleiding Hal2
Directievoering en coördinatie VAA
Bouwkundig architect Mato Architecten
Creatief ontwerp -en uitvoeringsteam Hal2, Mato Architecten, What a Guy, Studio Maatwerk, Jeroen Schreurs, Spidersigns, V3RS
Lichtontwerp Lichtmeesters
Werkplekmeubilair Workbrands
Nieuwe (maatwerk)meubelen o.a. Studio Maatwerk
Tapijt -en vloerafwerking Tarkett/Desso, DB2, TPS
Audio visueel Mansveld
Groenadviseur en -realisatie De Klerk
E- en W-installaties Van den Hoff Installatiebedrijf
Aannemer Bouwbedrijf Rooijakkers
Vloeroppervlak ca. 2500 m2
De website Pi-online biedt actualiteit voor professionals uit de architectuur- en interieurbranche. De rubriek Projecten biedt beschrijvingen van onlangs gerealiseerde gebouwontwerpen.
- Bekijk ook
- http://www.hal2.nl
- http://www.humancampus.nl