De ISH, ’s werelds grootste vakbeurs voor sanitair, verwarming, ventilatie en airconditioning, was tijdens de eerste editie sinds de coronapandemie druk als vanouds, en het aanbod was opnieuw overweldigend.
Er kwamen 153.734 bezoekers uit 154 landen naar de ISH van 13 tot en met 17 maart in Frankfurt, waarbij de Nederlanders en Belgen opnieuw tot de grootste bezoekersgroepen hoorden. In totaal toonden 2025 exposanten uit 54 landen hun noviteiten, behalve op het gebied van sanitair ook onder meer op dat van verwarming, energie, en klimaat- en installatietechniek. Het was de eerste editie sinds 2019, en hoewel een aantal vertrouwde exposanten ontbraken, was het aanbod weer enorm en divers. Onderzoek wees dan ook uit dat 96 procent van de bezoekers zeer tevreden was met dat aanbod.
Thema’s ISH 2023
Belangrijke thema’s waren duurzaamheid en bescherming van het klimaat: bij het materiaalgebruik en de productiemethodes staat reductie van de CO2-uitstoot voorop. Dat betekent dat er ook veel aandacht was voor hernieuwbare energie en energie-efficiëntie, en bij het sanitair voor het zuinig omgaan met water.
Hoewel er ook de nodige grote baden waren waarin zuinig zijn met water lastig wordt, waren er vooral veel noviteiten voor de kleinere (stads)badkamer, die wat betreft luxe en comfort aan niets onder te hoeven doen. Met noviteiten op het gebied van sanitair voor ouderen en zorginstellingen wordt ook ingespeeld op demografische veranderingen. Voor zowel woningen als projecten presenteerden verschillende fabrikanten slimme technologieën om het sanitair virtueel te verbinden, en centraal en op afstand te beheren. En omdat we na de pandemie zo min mogelijk willen aanraken, waren er verschillende aanraakvrije oplossingen voor wc’s in (semi-) openbare ruimtes.
De ISH is ten slotte ook dé beurs voor sanitairdesign: voor zowel kleine en grote badkamers als projecten waren er prachtige ontwerpen te zien, die ook duidelijk maken dat de badkamer en de wc al lang niet meer vooral wit zijn.
Foto’s:
Het Finse Woodio presenteerde de Block, het eerste toilet gemaakt van houtcomposiet, wat volgens het bedrijf tot 99 procent minder CO2-uitstoot geeft dan de productie van keramiek. Het door Woodio zelf ontwikkelde materiaal bestaat uit een innovatieve combinatie van hout en op hars gebaseerde hechtmiddelen. In tegenstelling tot bij keramiek wordt voor de productie nauwelijks water verbruikt en zijn geen ovens met lange baktijden nodig. “In de badkamersector wordt op dit vlak weinig aan materiaalontwikkeling gedaan en vooral gelet op waterbesparing” aldus Petro Lahtinen, oprichter en directeur van Woodio. Het composiet is gemaakt van hernieuwbaar espenhout en reststromen uit de Finse bosbouw. Het toilet heeft een vuilafstotende coating, is waterdicht en zeer robuust. Bovendien voelt het materiaal warm aan. De Block is er in een lichte en een donkere uitvoering. Het toilet is ontworpen door de Finse studio Pentagon Design en onderscheiden met een Design Plus Award 2023 powered by ISH.
Op de muren van de fabriek van het Italiaanse Effepi is nog steeds de aanduiding OT-58 te zien, de identificatiecode voor het koper dat door de gieterij werd geproduceerd en vervolgens werd gebruikt om kranen, kleppen en fittingen te maken. Ter nagedachtenis aan dit industriële erfgoed ontwierp Effepi de collectie OT58 – badkamerkranen in een industriële stijl, met verschillende details die verwijzen naar de historie van de fabriek en het gouden tijdperk van de mechanische industrie. Zo hebben de kranen zorgvuldig ontworpen bedieningsknoppen die doen denken aan die van oude waterleidingen. OT58 is er in zwart, matzwart, chroom, inox chroom, zwart chroom en gepolijst goud. Er zijn lage, hoge en vrijstaande kranen en verschillende soorten douche-armaturen en accessoires.
De presentatie van Laufen had als titel ‘A new era of connectivity’ – wat onder meer verwees naar de systemen die het bedrijf ontwikkelt om alle sanitairoplossingen in een gebouw via de cloud met elkaar te verbinden. Het Laufen Smart systeem bijvoorbeeld combineert slimme IoT-technologie (Internet of Things) met onder meer kranen, urinoirs, douches en douche-wc’s in (semi-) publieke ruimtes, die kunnen worden aangestuurd en bewaakt met de Smart Control sanitairapp. Dit zorgt voor minder water- en energieverbruik, betere service en hygiëne, snellere service en lagere gebruikskosten. Bovendien is de oplossing flexibel en uitbreidbaar, en dus toekomstbestendig. Ook kan het systeem worden aangepast aan het gebouw waarin het wordt gebruikt; op een drukke luchthaven bijvoorbeeld zullen wc’s vaker moeten worden gespoeld dan in een hotel. En omdat de ‘smart’ producten communiceren via Bluetooth zijn er geen kabels nodig.
Bette presenteerde onder meer BetteBalance – een serie elegante waskommen gemaakt van geglazuurd titanium-staal, een materiaal dat verfijnde ontwerpen met heldere lijnen mogelijk maakt. Daarbij biedt het grote voordelen qua duurzaamheid en hygiëne – omdat het oppervlak zeer gemakkelijk is te reinigen. De waskommen hebben een ergonomisch vormgegeven binnenzijde met een diameter van 395 mm – die niet alleen visueel aantrekkelijk is, maar ook het spatten van water minimaliseert. BetteBalance is er in vier varianten voor op- en inbouw en in talloze kleuren, waaronder matte en kleuren met een sprankelend effect. Het ontwerp is van Tesseraux & Partner in samenwerking met Bette.
De Zwitserse KWC Group vervaardigt producten voor verschillende soorten projecten – waaronder dit nieuwe Medcare-wastafelprogramma voor ziekenhuizen en zorginstellingen, ontworpen voor barrièrevrije badkamers. Kenmerkend is de zachte, vloeiende en slanke vormgeving van de rolstoeltoegankelijke wastafels. Ze zijn gemaakt van een hoogwaardig mineraalmateriaal (Miranit), dat bijzonder geschikt is voor naadloze vormen uit één stuk. Het gladde, niet-poreuze oppervlak van de gelcoating is vuilafstotend, waardoor het gemakkelijk te reinigen is en geschikt voor het gebruik van desinfectiemiddelen. De zijwaarts geïntegreerde verzonken handgrepen bieden optimale grip voor trekken en afduwen. De gekleurde strepen in basaltgrijs, naadloos ingebed rond de contouren van het handvat, dienen als visuele oriëntatie.
Kaldewei toonde de Meisterstück Oyo Duo – een door Stefan Diez ontworpen vrijstaand ligbad dat aantoont dat ook in kleine badkamers luxe mogelijk is. Het dubbelwandige, op de Japanse porseleinfabricage geïnspireerde bad combineert organisch, natuurlijk design met duurzame kwaliteit uit 100% hoogwaardig recyclebaar geëmailleerd staal. Diez creëerde een sierlijke designsculptuur, die harmonieus en bijna zwevend in iedere badruimte wordt opgenomen. In het ontwerpproces richtte Diez zich erop dat alle onderdelen probleemloos later kunnen worden teruggebracht in de materialenkringloop. De binnenzijde van het bad biedt maximaal ligcomfort, de eivormige buitenkant kenmerkt zich door elegantie en lichtheid. Oyo Duo is er in twee formaten, in alpinewit en talrijke tinten uit de Coordinated Colours Collection van Kaldewei.
- Bekijk ook
- ish.messefrankfurt.com