De Amsterdamse ontwerpbureaus Kossmanndejong en Tellart hebben voor deze unieke opdracht de krachten gebundeld voor een indrukwekkende, meeslepende bezoekersbeleving. De Verenigde Arabische Emiraten bestaan uit zeven Emiraten die in 1971 zijn verenigd onder één vlag. Als relatief jong land heeft zij nog weinig internationale bekendheid kunnen opbouwen. Deze Expo is daarom de uitgelezen kans voor het land om zich te presenteren aan de wereld en te laten zien wat ze te bieden heeft. Voor het ontwerpteam lag de uitdaging om het eigen verhaal van de VAE om te zetten in een immersieve ruimtelijke ervaring die voor een breed internationaal publiek toegankelijk en boeiend is. Behalve mensen iets te laten zien van het verleden, het heden en de toekomst van het land, gaat het er hier vooral over de waarden die aan de Emirati-cultuur ten grondslag liggen. Want het land mag dan een korte bestaansgeschiedenis hebben, haar cultuur is al eeuwenoud. Het harde -vaak nomadische- leven in het dorre landschap heeft een hechte gemeenschap voortgebracht met ambitie, optimisme en veerkracht. In de woestijn kom je alleen samen vooruit.
Menselijke verhalen door Kossmanndejong en Tellart
In nauwe samenwerking met de opdrachtgever ontwikkelden Kossmanndejong en Tellart een nieuwe en poëtische representatie van de VAE en laten zo een kant van het land zien die minder bekend is bij een buitenlands publiek. Film, animaties, interacties, verlichting en speciaal ontwikkelde parfums zijn ingezet om een authentieke en consistente beleving te creëren. Om de openheid van het land te benadrukken is er veel ruimte voor persoonlijke verhalen van inwoners van de VAE zelf. De afgelopen vijftig jaar heeft het land zich in raptempo ontwikkeld tot de moderne maatschappij van vandaag. Het was zo druk met het opbouwen van het land, dat er geen tijd over was om deze ontwikkelingen nauwgezet vast te leggen in beeld en geluid. Slechts een deel van het materiaal waar mee gewerkt kon worden komt dan ook uit officiële archieven. Een groot deel is echter voortgebracht door mondelinge overdracht en uit persoonlijke archieven. Juist dit aspect maakt deze presentatie zo bijzonder. Het gaat over echte mensen en hun eigen ervaringen in het ‘Land van dromers die doen’.
Gastvrijheid centraal
Dat gastvrijheid hier hoog in het vaandel staat, merk je als bezoeker aan de manier waarop je persoonlijk door de hosts wordt verwelkomd. Bezoekers worden getrakteerd op een zeer comfortabele ervaring, waarbij het welzijn van de gasten, want zo worden bezoekers hier genoemd, centraal staat. In Kossmanndejong’s holistische ontwerpbenadering is elk moment van de bezoekersreis tot in het kleinste detail ontworpen en getimed. Ondanks de enorme menigtes die binnenstromen gaat hierdoor de individuele, intieme bezoekerservaring nergens verloren. De opdrachtgever vroeg om een oplossing om lange wachtrijen in de brandende hitte te voorkomen. Er is een speciaal ontwikkeld ticketsysteem, waarbij bezoekers bij de entree een kaartje met een nummer krijgen. Met dit kaartje kunnen ze alvast de tuin van het paviljoen verkennen, waar ook allerlei dingen te ontdekken en te doen zijn die verband houden met het landschap. Zodra je nummer verschijnt op een van de digitale zuilen die verspreid staan over de tuin, is het je beurt om naar binnen te gaan.
Het beste voor het laatst
De markante architectuur, een ontwerp van de Spaanse architect Calatrava, manifesteert zich als de naar voren uitgestrekte vleugels van een reusachtige valk. Voor Kossmanndejong en Tellart vormen de ruimtelijke en architectonische kwaliteiten van dit gebouw een belangrijk uitgangspunt voor de scenografie. Het beste werd bewaard voor het laatst. Eerst dalen bezoekers via een hellingbaan af naar het donkere souterrain van het gebouw dat is omgetoverd tot uitgestrekt woestijnlandschap. De meanderende tocht door deze ‘Desert of Dreams’ transformeert geleidelijk in een stad van glas en licht en voert naar een enorm interactief mediascherm met ‘fata morgana’-achtige verschijningen van toekomstbeelden. De reis vervolgt in een omniversum theater met een luchtige, creatieve tekenfilm over de ontwikkeling van woestijnleven naar supermoderne maatschappij. De vloer van het filmtheater beweegt langzaam omhoog en wanneer de bezoeker aan het eind van de voorstelling naar buiten stapt, staat hij plotseling middenin de majestueuze ruimte onder de Calatrava-vleugels. De bezoeker is letterlijk en figuurlijk opgetild en op tijdreis meegenomen vanuit een donkere woestijnwereld naar een sprankelend lichte zee van ruimte. Hier staan de ‘Dromers die doen’ van vandaag centraal en krijg je als bezoeker een kijkje in de keuken van wat er in de VAE zoal ontwikkeld wordt aan sociale en technologische innovaties. Allemaal gedreven door dezelfde authentieke waarden, waarbij alles uiteindelijk draait om collectieve vooruitgang van de gemeenschap. Wat de VAE betreft, mag die gemeenschap de hele wereld zijn.