Q Residences: architectuur van wereldfaam in Amsterdam

Projecten 13-12-2022
Q Residences: architectuur van wereldfaam in Amsterdam

Met het nieuwe appartementencomplex Q Residences realiseert de Amerikaanse architect Jeanne Gang (1964) haar eerste bouwproject in Europa. Het project van Kroonenberg Groep is gesitueerd op de hoek van de Buitenveldertselaan en de Van Nijenrodeweg in de groene wijk Buitenveldert in Amsterdam, onderdeel van het Algemeen Uitbreidingsplan (A.U.P.) van Cornelis van Eesteren. Het plan uit 1935 kent een betrekkelijk eenvormige structuur van lage en middelhoge bebouwing.
Q Residences: architectuur van wereldfaam in Amsterdam

Alvorens voor Q Residences ook maar een schets te maken, verdiepte Gang zich in de geschiedenis van de wijk: “Ons uitgangspunt is altijd om te kijken wat we op een specifieke plek kunnen toevoegen. Een gebouw staat nooit op zichzelf.” Terwijl Gangs ontwerp doelbewust bij het A.U.P aansluit, is het tegelijk in hoge mate afwijkend en onderscheidend. Voor de stedenbouwkundige inpassing van het project en de technische uitwerking nam Kroonenberg Groep architectenbureau Rijnboutt in de arm.

Q Residences: architectuur van wereldfaam in Amsterdam

Quartz en Qube van Q Residences

Q Residences bestaat uit twee gebouwen: het zwierige, imposante Quartz en het beduidend lagere en minder opvallende Qube. Quartz telt 23 woonlagen, Qube telt er acht, samen zijn dit 248 woningen. Het rechthoekige Qube heeft royale balkons met ingenieuze begrenzingen in de vorm van schuingeplaatste ramen. Dit gebouw combineert voorbeeldig met de middelhoogbouw ernaast.
Anders ligt het bij het zwierige, 75 meter hoge Quartz: een woontoren die wint aan dynamiek naarmate de verdiepingen zich opstapelen. Quartz, opgetrokken uit sierbeton met wit cement en natuursteengranulaat, positioneert zich als sculptuur. Op deze bijzondere plek, kruispunt van twee wegen, in deze bijzondere en fraaie wijk fungeert het als landmark en als springplank naar de hoogbouw op de Zuidas. Quartz’s belijning vormt een speelse variant op de repetitieve rechtlijnigheid van de omliggende architectuur. Hoewel de toren casco feitelijk rechthoekig is, wekt zij met haar golvende balkons onweerstaanbaar de indruk van een kronkelende dans.
Quartz mikt op welgestelde huurders, terwijl Qube het middensegment bedient. Grote raampartijen in beide gebouwen laten royale hoeveelheden daglicht toe en creëren een permanente verbinding tussen binnen en buiten. Alle appartementen hebben vloerverwarming, betegelde badkamers in een warme, lichtgrijze kleur en gestrookte PVC-vloeren in vergrijsd eiken. Beide gebouwen beschikken over een sfeervol gestylde lobby.

Q Residences: architectuur van wereldfaam in Amsterdam

Ontwerpers en kunstenaars

Bij het project waren verschillende bekende ontwerpers en kunstenaars betrokken. Petra Blaisse, oprichter van Studio Inside Outside, leverde een bijdrage aan de verfraaiing van Quartz. Voor de lobby ontwierp zij slimme en stijlvolle gordijnen die de wereld naar binnen halen zonder passanten zomaar een inkijkje te geven. Job Smeets van Studio Job ontwierp een imposante en prikkelende sculptuur waarin het beeldmerk Q een bijzondere rol speelt.
Piet Oudolf, ‘s werelds meest bekende tuinarchitect, tekende voor het ontwerp van de Plaza, jaarrond begroeide publieke ruimte die Quartz en Qube verbindt. Typerend voor Oudolfs werkwijze is zijn uitspraak: “Je wil dat een tuin het hele jaar door mooi is.” Vanuit dit idee ontwierp hij een geraffineerd samenspel van kruidachtige planten, siergrassen, struiken en boompjes, ingekaderd in een patroon van stalen plantenbakken
Frederik Molenschot, ontwerper met een industriële inslag, is de man van de GingerBlimp: een vrije vorm van lichtsculptuur, afgeleid van de gemberwortel. Voor de lobby van Quartz ontwierp hij een reusachtig exemplaar in brons dat via de meerkoppige, goudkleurig gepolijste binnenkanten van de vele ‘blimps’ een warme restverlichting weerkaatst. Piet Boon, bekend om zijn typische stijl van stoere luxe, leverde een belangrijk aandeel in de visuele aantrekkelijkheid van het interieur van Q Residences: “Wat je wil, is een plek creëren die lang aantrekkelijk blijft. Dat bereik je door met hoogwaardige materialen te werken en slim te kijken naar hoe elke ruimte zal worden gebruikt.”

Q Residences: architectuur van wereldfaam in Amsterdam

Duurzaamheid

Architect Gang heeft duurzaamheid hoog in het vaandel staan. Zij experimenteerde eerder met vogelvriendelijke bouwtechnieken en plantte een experimenteel ecosysteem op het dak van het kantoorgebouw waar haar studio huist. Over haar specialisme, de woontoren, zegt zij: “Woontorens bieden de unieke kans om met een kleine voetafdruk een geweldig effect te bereiken.” Bij Q Residences is duurzaamheid vertaald naar weloverwogen keuzes voor kwalitatieve bouwmaterialen, innovatieve technieken en slim bouwen. Zo koos men ervoor de prominent zichtbare vinnen van de balkons niet op de bouwplaats in de open lucht in vorm te brengen, maar in een afgesloten werkplaats. Op die manier kon de uitstoot onder beheersbare omstandigheden worden afgevangen
Gang begon haar succesvolle carrière halverwege de jaren negentig bij architectenbureau OMA. In 2019 riep Time Magazine haar uit tot World’s Most Influential Architect. Zo’n tien jaar eerder tekende haar prijswinnende bureau, Studio Gang Architects, voor de golvende Aqua Tower in Chicago. Met 82 verdiepingen was Aqua destijds de hoogste woontoren ter wereld, ontworpen door een vrouw. Maar niet voor lang. In de nabijheid van Aqua bouwde Gang in 2020 de 101 verdiepingen tellende Vista Tower, nu St. Regis.
De officiële opening van Q Residences vond plaats op maandag 12 december door burgemeester van Amsterdam Femke Halsema, die tevens op de Plaza de sculptuur van Job Smeets onthulde, van wie ook werk is geëxposeerd in Museum W.

Q Residences: architectuur van wereldfaam in Amsterdam

www.studiogang.com
www.rijnboutt.nl
www.q-residences.nl

Q Residences: architectuur van wereldfaam in Amsterdam

(Foto Piet Oudolf: Kees Hummel – foto Jeanne Gang: Paul Barbera – foto Fredrik Molenschot: Daniel Cohen – foto Petra Blaisse: Paul Barbera)

Q Residences: architectuur van wereldfaam in Amsterdam

Q Residences: architectuur van wereldfaam in Amsterdam
Q Residences: architectuur van wereldfaam in Amsterdam