Roosegaarde en Gamboa maakten goed duidelijk dat de urgentie om de CO2-uitstoot te verminderen groot is. Wereldwijd ondervindt de mensheid steeds meer en ook steeds ernstigere gevolgen van de klimaatverandering. Volgens Gamboa moeten we alle zeilen bijzetten om de temperatuur op aarde met niet meer dan 1,5 graad te laten stijgen. Daarin speelt de bouwsector een belangrijke rol. Die is volgens de CEO van de WorldGBC op dit moment verantwoordelijk voor 39 procent van de energie-gerelateerde CO2-uitstoot wereldwijd, terwijl het volume aan gebouwen in de komende dertig jaar gaat verdubbelen. Gamboa pleit dan ook voor een radicale omslag. “We have no second home. We need to build a new future today, not tomorrow.” Die verandering van ontwerpen & bouwen moet in 2030 leiden tot 50 procent minder CO2-uitstoot en volledige energieneutraliteit in 2050.
Anders ontwerpen
In het kort wil de WorldGBC architecten aanmoedigen om anders te ontwerpen, van alle partijen in de bouw een intelligente en zuinige omgang met energie & water, een bouwproductie zonder afval en met hergebruik, gebouwen die makkelijk aangepast kunnen worden aan nieuwe omstandigheden en het besef dat een gebouw niet ophoudt bij de oplevering, maar dat de opdrachtgever verantwoordelijk is voor alle levensfasen, inclusief de verwerking van het ‘afval’ aan het eind van het bestaan. Gamboa samenvattend: “It’s not about doing things a little less worse, but about doing more.”
Niet streng genoeg
Gamboa wees op de problemen zoals regels en wetten die niet streng genoeg zijn, een bouwwereld die conservatief is en landen die niet of nauwelijks samenwerken op vlakken zoals bijvoorbeeld infrastructuur en het delen van ‘best practices’. Daarnaast keek ze tijden het webinar, dat plaatsvond in het kader van Forbo’s gloednieuwe Marmoleum Live Forward-campagne, ook nadrukkelijk naar het positieve. Zo wees ze op de 28 ‘voorloopsteden’ die zich gecommitteerd hebben aan netto nul gebouwen zoals Los Angeles, de talloze innovaties vanuit het bedrijfsleven & de wetenschap en recente onderzoeksrapporten, die aantonen dat duurzaam bouwen ook financieel rendeert.
Roosegaarde wijst op kracht van verbinding
Volgens Roosegaarde zit het probleem niet in een gebrek aan geld, maar in een gebrek aan nieuwsgierigheid en verbeelding. “How can we create this new world if we can not imagine it?” Hij wees daarnaast op de kracht van verbinding. “If you feel connected, you’ll take care of this thing you’re part of and not destruct it.” Net als Gamboa gelooft hij in samenwerking en het samenbrengen van mensen, disciplines als wetenschap & kunst, het bedrijfsleven en de natuur. Met zijn projecten probeert hij mensen te laten voelen “because you cannot convince with figures only”. Neem een project als Waterlicht waarmee hij middels hallucinerende projecties in de lucht liet zien tot hoe hoog het waterpeil zou kunnen stijgen als we onze manier van leven niet veranderen. Of Smogvrij dat hij maakte omdat vervuilen nog steeds gratis is. Smogvrij bestaat uit torens die de vieze lucht in steden reinigen (van smog). Het residu dat achterblijft, liet Roosegaarde reinigen en van het carbon worden onder hoge druk juwelen geperst. Die hebben hun thuis inmiddels gevonden in huwelijksringen. Heel populair, aldus de baanbreker.
Corona als kans zien
Ook corona kwam nog even langs. Volgens Gamboa een kans omdat we even stil staan. “It opens up our heart and shows what has been broken for a long time.” Ze pleitte voor een duurzaam economisch herstelplan en waarschuwde voor terugvallen op het oude, zoals je nu veel ziet. Volgens Roosegaarde past Covid-19 in een tijd die niet bepaald wordt door het verleden, maar door de toekomst. “Next to Covid we stand for some other huge global challenges. This forces us to be creative again and re-think. What define us? What makes us happy.” Volgens Roosegaarde ligt er een enorme hoop werk in het verschiet. Lachend citeerde hij president Kennedy over de pogingen om een mens op de maan te zetten. “We are not doing it because it’s easy, but because it’s hard.”
Informeren over duurzaamheid
Gastheer Forbo Flooring Systems stelde vervolgens een aantal vragen, die deels ook van de aan het webinar deelnemende architecten en interieurontwerpers kwamen. Die gingen merendeels over het interieur, waarbij gewezen werd op standaarden als Leed en Environmental Product Declarations (EPD’s), die producenten kunnen gebruiken om gebruikers te informeren over de duurzame kwaliteiten van hun producten. Gamboa moedigde ‘makers’ als Forbo Flooring aan om hun klanten op te voeden en inspireren met een product zoals het al CO2-neutrale Marmoleum (Forbo wil CO2-neutraal zijn in 2040, red.). Volgens Roosegaarde gaat het ook bij het interieur om connectie. “Well-being is what it’s all about. You can really see the floor, but also the walls and the rest of your interior, as your second skin in that sense. What makes you happy, feel connected? That allows you to accept new ideas and open up.”
Over Daan Roosegaarde
Daan Roosegaarde is de oprichter en directeur van Studio Roosegaarde; een pioniersbedrijf op het gebied van leefbaarheid, dat streeft naar schone lucht, schoon water, schone energie en schone ruimtes. Roosegaarde’s ‘schoonheidsmantra’ heeft twee connotaties: schoonheid in de vorm van mooi (voortkomend uit creativiteit bijvoorbeeld), en schoon in de zin van zuiver en gezond. Volgens Roosegaarde zou schoonheid een fundamentele voorwaarde moeten zijn voor ons bestaan. Als ‘social design lab’ probeert Roosegaarde (en zijn team van ontwerpers & ingenieurs) mensen en technologie te verbinden in kunstwerken die het dagelijks leven in stedelijke omgevingen verbeteren, de verbeelding prikkelen en de klimaatcrisis bestrijden. Studio Roosegaarde is onder andere bekend van internationaal geprezen projecten als Smart Highway (wegen die gedurende de dag energie opladen en ‘s nachts gloeien/licht geven), het Space Waste Lab (visualisatie en upcycling van ruimteafval) en de eerdergenoemde projecten.
(Fotocredits: World Green Building Council, Forbo Flooring en Daan Roosegaarde)
De website Pi-online biedt actualiteit voor professionals uit de architectuur- en interieurbranche. De rubriek Projecten biedt beschrijvingen van onlangs gerealiseerde gebouwontwerpen.