Werken en samenkomen in een kleurrijke omgeving

TEKST Rutger van Oldenbeek
FOTOGRAFIE Nabor Fotografie

Uitgeverij Zwijsen is al meer dan 175 jaar een toonaangevende uitgeverij in het basisonderwijs en geeft onder meer lesmethodes, educatieve uitgaven en producten voor thuis uit. Zwijsen verhuisde van een kantoor met vier verdiepingen naar een nieuw kantoor in het door Ector Hoogstad Architecten ontworpen MindLabs-gebouw. Dat bestaat uit een gerenoveerde spoorhal en een nieuwbouwgedeelte. Zwijsen wilde een hele verdieping, maar MindLabs was al grotendeels verhuurd. Daarom werd op de oorspronkelijk drie verdiepingen tellende nieuwbouw een vierde bijgebouwd.

Klankbordgroep

TwoWork kwam in 2019 in contact met Debbie Vogels van Uitgeverij Zwijsen en er was direct een goede klik, waarop het bureau werd gevraagd een interieurontwerp voor het nieuwe kantoor te maken. Zwijsen wilde in eerste instantie het maximaal aantal werkplekken, maar door de coronapandemie veranderden de inzichten. “We hebben in totaal drie ontwerppresentaties gegeven”, vertelt Ingrid Bronkhorst van TwoWork. “In het eerste ontwerp waren veel werkplekken getekend, maar toen door corona iedereen fulltime thuis moest werken werd al snel duidelijk dat er ook na de pandemie minder werkplekken nodig zouden zijn. We maakten vervolgens een tweede ontwerp, en daarna een derde met meer ruimte voor ontmoetingsplekken en plekken om te werken.”

In het vorige kantoor hadden veel werknemers een eigen werkplek en/of gesloten kamer – in het nieuwe kantoor zouden vooral werkplekken in open ruimtes komen. “Dat zorgde voor de nodige weerstand en argwaan”, vertelt Debbie Vogels, “en veel mensen waren bang dat het één grote kantoortuin zou worden. Ook waren er zorgen over de akoestiek. We zijn daarom in samenwerking met TwoWork een klankbordgroep gestart, waarin vanuit elke discipline medewerkers waren vertegenwoordigd. Zo konden we hun wensen, zorgen en ideeën peilen en daar in het DO voor het nieuwe pand zo veel mogelijk rekening mee houden.” De inspraak zorgde er volgens Barten voor dat veel weerstand werd weggenomen. “De mensen zagen dat we ze serieus namen en dat ze mee konden denken, en dat het een concept voor en door de medewerkers zou worden.” Zo’n 80 tot 90% van de wensen en eisen werd ingewilligd, “Maar er is bijvoorbeeld geen sintelbaan of een bedrijfshond gekomen”, lacht Bronkhorst.

Een ander belangrijk punt was dat duidelijk moest zijn dat het interieur er niet alleen voor de bestaande medewerkers is, maar ook een aantrekkelijke omgeving moest worden om jong talent binnen te halen – een werkplek waarop zij trots kunnen zijn.

Ontmoetingsplein

Er zijn in totaal circa 70 werkplekken voor de 130 medewerkers bij Uitgeverij Zwijsen – maar werken kun je er overal. Britt Schumacher van TwoWork: “Er is in principe voor iedereen een plek om te werken, maar dat is niet per se een echte werkplek. De mensen kunnen ook werken op bijvoorbeeld banken en aan grote tafels of statafels. Hiervoor is vrijwel al het meubilair van stroom voorzien.” Voor wie gegarandeerd wil zijn van een ‘echte’ werkplek, is er een reserveringssysteem – IOTspot van Drentea, destijds (in de ontwerpfase) het eerste systeem in zijn soort.

Er wordt flexibel gewerkt en de mensen werken afwisselend thuis of op kantoor, “En dat werkt heel goed”, weet Vogels. Daarnaast is het kantoor vooral een plek voor ontmoeten, samenkomen, brainstormen en creativiteit. Het hart van het kantoor wordt gevormd door een groot ‘ontmoetingsplein’, met onder meer vaste banken, grote tafels en statafels. Hier vinden bijeenkomsten plaats en wordt overlegd, en het is tevens het restaurant – waarvoor er een ruime pantry is. Het kan hier druk zijn, en daarom was er veel aandacht voor de akoestiek, onder meer door kleurrijke visuals voorzien van geluidsabsorberende materialen. Ook op veel andere plekken zorgen akoestische materialen voor een aangenaam geluidsniveau.

Leesboom

Rond het plein zijn vier gesloten vergaderruimtes voor 4 tot 12 personen, met verschillende soorten lage en hoge tafels. Op vele andere plekken in het interieur zijn zithoekjes voor (in)formeel overleg, waaronder speciaal gemaakte ‘overleghuisjes’ en een ‘leesboom’ waaraan je ook even een boek kunt lezen. Achter in het kantoor staat een grote scrumtafel voor 2 tot 20 personen, met ernaast een lockerwand waarvan de achterzijde is afgewerkt met kurk – om dingen aan op te hangen en voor de akoestiek, zodat er geen geluidsoverlast is tijdens het scrummen. Verder zijn er op verschillende plekken gesloten en open belcellen, de laatste afgewerkt met PETfelt.

Veel werkplekken staan in de open ruimte, maar stelt Vogels, “Door de meanderende indeling en de binnenwanden valt dat nauwelijks op. Ook de klantenservice bevindt zich in de open ruimte, en hoewel daar veel wordt gebeld heeft niemand er last van.” Rond een aantal werkplekken maakte TwoWork oranje ‘huisjes’ – silhouetten van een huis zoals een kind dat zou tekenen. De huisjes breken de hoogte en creëren zones met een andere, speelse sfeer. Voor wie geconcentreerd wil werken zijn er langs de buitengevel afgesloten ruimtes voor één, twee of vier personen. Daarnaast zijn er extra stille werkzones met een prachtig uitzicht over het centrum van Tilburg.

Vrolijke kleuren

Zwijsen wilde aanvankelijk heel veel kasten voor het omvangrijke archief, maar ook hierop had corona invloed. Vogels: “Door corona stagneerde de bouw en de oplevering van MindLabs werd herhaaldelijk uitgesteld. We hadden de huur van het vorige kantoor echter al opgezegd en we moesten eerst van vier naar twee verdiepingen, en vervolgens van één verdieping naar een tijdelijk onderkomen. Tijdens al deze verhuizingen groeide het besef dat veel van het archief niet nodig was en we bijvoorbeeld niet 20 exemplaren van elk boek hoefden te bewaren. Ook werd veel gedigitaliseerd en ging het nodige naar het gemeentearchief, waardoor ons archief uiteindelijk met 70 procent is gereduceerd.”

De kasten zijn op verschillende plekken mooi in de wanden weggewerkt, met deuren in verschillende vrolijke en speelse kleuren die passen bij het DNA van de uitgeverij. Die kleuren zijn afkomstig uit het bedrijfslogo en ook terug te zien in het meubilair, onder meer in de lange bank bij de entree. Daarnaast zijn op verschillende plekken visuals uit de boeken en lesmethodes van Uitgeverij Zwijsen te zien, met naast foto’s van kinderen ook ‘characters’ en icoontjes uit het lesmateriaal. De visuals zijn aangebracht op akoestisch materiaal, en zegt Vogels: “Ze zorgen voor herkenbaarheid en vertalen het speelse karakter van het lesmateriaal naar het interieur.”

Zuurstof

Bij alle vrolijke kleuren zorgde TwoWork ervoor dat het interieur nergens te bont of schreeuwerig werd, onder meer door het gebruik van veel hout en rustige materialen voor de vloeren en wanden. Daarnaast staan en hangen overal planten, die niet alleen zorgen voor huiselijkheid, maar ook voor zuurstof. “Er is echt doorgepakt qua planten en daar word ik erg blij van”, zegt Emiel Barten van TwoWork. In het interieur speelde ten slotte ook duurzaamheid een belangrijke rol, onder meer door de keuze voor materialen als PETfelt voor de belcellen en het meubilair. Vogels: “MindLabs is duurzaam gebouwd en daar wilden we aan bijdragen.”

Het kantoor van Uitgeverij Zwijsen is inmiddels enige tijd in gebruik en, weet Barten, “Zowel jong als oud is tevreden en ook sollicitanten en nieuwe werknemers zijn zeer positief. We wilden een rustige en aangename omgeving creëren en dat is goed gelukt, ook wanneer het heel druk is ervaar je overal rust.”

Legenda:

Opdrachtgever Uitgeverij Zwijsen
Architect Ector Hoogstad Architecten
Interieurontwerp TwoWork
Interieurbouw Van Leiden Interieur
Losse meubelen Lande, Vepa x Drentea, Interstuhl, Meubitrend, Offecct, Grønn, Well-E, Satelliet, Girsberger, Bakker Elkhuizen
Vloeren Desso | Tarkett
Verlichting Muuto
Interieurbeplanting De Klerk
Akoestische materialen Het Stille Verzet
Montage Mommers Projectmontage