Het door Hugh Maaskant ontworpen Rivierstaete was bij de oplevering in 1973 met ruim 32.000 m2 het grootste kantoorgebouw van Europa. Kenmerkend aan de modernistische kolos waren de verspringende blokken, waardoor het gebouw al snel de bijnaam Apenrots kreeg. De gevels van de blokken waren bekleed met zes miljoen witte tegels en hadden lange smalle vensterstroken. Rivierstaete was het eerste gebouw van een gepland zakendistrict dat er echter nooit kwam, zodat het eenzaam midden in een woonwijk stond en ver boven de omringende huizen uitstak. Het gebouw was dan ook zeer onpopulair en stond al jaren grotendeels leeg, toen in 2016 werd begonnen met de renovatie. Het ontwerp hiervoor werd gemaakt door MVSA Architects, dat de gesloten gevels verving door verdiepingshoge glaspuien en op het acht verdiepingen tellende gebouw een nieuwe ‘sky lounge’ met dakterras maakte. Op de verspringende daken werden daktuinen aangelegd. De imposante betonconstructie bleef vrijwel geheel intact en is binnen overal in het zicht gehouden. Op een aantal strategische plaatsen werden vides gemaakt, die in combinatie met de glazen puien zorgen voor maximale transparantie en daglichttoetreding.
Monumentaal
Het Britse WWP is een van de grootste pr- en reclamebureaus ter wereld, met kantoren in verschillende grote steden en tal van netwerken en dochterondernemingen. De ‘Creative transformation company’ ontwikkelt campussen waar die dochterondernemingen worden samengebracht, zodat ze faciliteiten kunnen delen en de medewerkers van de verschillende bedrijven beter kunnen samenwerken en elkaars expertise kunnen benutten. Elke WPP-campus wordt bij voorkeur gevestigd in een iconisch gebouw op een ‘feature location’ – zo ook die in Amsterdam.
BDG architecture + design – overigens ook onderdeel van WWP – werkte al tijdens de renovatie door MVSA aan het interieurontwerp, en nam het stokje over nadat het casco was opgeleverd. Het interieur was geheel leeg en werd volledig vernieuwd. “Alles in het interieur was groots en monumentaal”, vertelt Toby Neilson, directeur architectuur van BDG, “en er mocht weinig worden veranderd aan de betonnen structuur.” Het vele beton en de overal zichtbare installaties geven het interieur een ruwe, creatieve uitstraling die precies past bij de gebruikers. “Voor contrast en verzachting hebben we veel marmer en hout gebruikt”, zegt Neilson. “Het laatste bijvoorbeeld voor de interne trappen.”
Tunnel
WWP huurt circa tweederde van het gebouw, zo’n 19.000 m2. Het huisvest circa 1500 medewerkers van vijftien reclamebureaus die voorheen verspreid over de stad zaten, waaronder VBAT, Ogilvy, Kantar, Hogarth, Mindspace, Mediacom en GroupM. Elk bureau heeft een eigen afgesloten ruimte met eigen voordeur en beveiliging, ongeveer een kwart van het gebouw is ‘shared space’ en wordt door alle bureaus gedeeld. In de 8 m hoge entreehal op de begane grond is bijvoorbeeld een koffiebar met ruimte voor tentoonstellingen. Achter de entreehal is een groot restaurant met terras, waar je komt via een lange ‘tunnel’ met een groene metalen structuur die doet denken aan een plantenkas. “Zo gebeurt er iets, anders was het gewoon een lange gang”, zegt Neilson. De boog van de tunnel komt terug in de kleinere bogen rond de liften ernaast. De uitgiftebalies van het restaurant zijn afgewerkt met witte tegeltjes – een verwijzing naar de tegels vroeger op de buitengevel. Erboven hangen grote cirkelvormige lampen tussen enorme betonnen draagbalken, ook hier nog goed zichtbaar.
Een trap in de nieuwe vide in de entreehal voert naar The Hub op de eerste verdieping, met vergaderzalen, een café en informele werkplekken. In vrijwel de gehele shared space kan trouwens worden gewerkt, ook in de Sky Lounge op de achtste en de Sky Bar op de negende verdieping, met een spectaculair uitzicht over de stad en de rivier.
Basis
De verlaagde plafonds op de kantorenverdiepingen werden verwijderd, wat in combinatie met de nieuwe glazen puien zorgt voor hoge en lichte ruimten. Voor het interieur van de verschillende kantoren ontwikkelde BDG een gemeenschappelijke basis, die in overleg met elk bureau verder werd uitgewerkt. Neilson: “We hebben met alle bedrijven in de vorige kantoren een weekje samengezeten om te kijken hoe ze werken om vervolgens een voorstel te maken. Daarna zijn de ideeën over en weer gegaan en uiteindelijk was er blij.” De basis bood keuze uit een palet van kleuren en meubelen. Gemene deler in alle interieurs is bijvoorbeeld het USM Haller-kastensysteem waarmee de ruimten worden ingedeeld, in elk interieur in een andere kleur. Overal staan houten tafels en meubelen in een geronde vormgeving, ook weer voor een contrast met de ruwe uitstraling van het beton. Naast internationale zijn ook veel Nederlandse meubelmerken toegepast.
Door de individuele inbreng van de bedrijven zijn de interieurs zeer divers. Zo is het kantoor van bijvoorbeeld VBAT veel voller dan dat van Kantar, met overal in rekken ‘merchandise’ van opdrachtgevers en ‘streetart’ op de kolommen. Elk kantoor heeft een eigen koffiepantry, die bij Ogilvy is op nadrukkelijk verzoek vormgegeven als een echte bar met biertap. Tegenover de bar waaieren boven een Russische pop ronde rode banen naar boven.
Nederlands
Graham Sturt van VBAT werd gevraagd voor het creëren van een nieuwe, gemeenschappelijke ‘brand identity’ voor de Amsterdamse WPP-campus om zo eenheid in het gebouw te brengen. “Een gecompliceerd proces, omdat de vijftien bedrijven elk een eigen identiteit hebben. Ze deelden wel één ambitie: van de campus een ‘creative powerhouse’ maken. Ook moest de campus authentiek Nederlands zijn en inspirerend voor alle medewerkers.” VBAT bedacht ook de nieuwe naam van het gebouw – Amsteldok, die verwijst naar de ligging aan de rivier, waarbij dok een metafoor is voor ‘progressive thinking, making connecting and creating’. De naam staat op de gevel in een nieuw, speciaal voor het gebouw door VBAT ontwikkeld lettertype, dat is gebaseerd op de Amsterdamse School-aanduidingen die je op bruggen en gebouwen in de stad vindt. De letters in vier varianten zijn binnen onder meer gebruikt voor de balie, de bewegwijzering en de etageaanduidingen – met voor elke etage een andere kleur – en in de entreehal staan zitmeubelen in de vorm van deze letters, de ‘Typo chairs’. Daarnaast zijn voor de bewegwijzering iconen met typisch Nederlandse dingen als bakfietsen en Heineken-glazen ontwikkeld.
WPP opende in het kader van zijn ‘global co-location’ strategie voor het samenbrengen zijn dochterondernemingen al eerder campussen in onder meer Shanghai en New York, later dit jaar komen daar Madrid en Milaan bij. Die zijn eveneens ontworpen door BDG en worden geheel anders dan die in Amsterdam. Neilson: “De strategie van WPP is global, maar elke campus krijgt een lokale identiteit – daarom is elk project uniek.”
www.bdg-a-d.com
www.mvsa-architects.com
(Tekst: Rutger van Oldenbeek – Fotografie: Gareth Gardner)
LEGENDA
Opdrachtgever renovatie Vastint
Opdrachtgever interieur WPP
Architect renovatie MVSA Architects
Interieurontwerp BDG architecture + design
Ontwerp brand identity en bewegwijzering VBAT
Losse meubelen o.a. USM, Carl Hansen, Fritz Hansen, Viccarbe, Vitra, Knoll Studio, Menu, &Tradition, Benchmark, Workstories, Jennifer Newman, Arper
Verlichting o.a. Future Lighting, Gubi
Oppervlak circa 19.000 m²
